Ciemna liczba przestępstw. Jak ją opisać czy zdefiniować? Zgodnie z tym, co podają kryminolodzy, jest to liczba przestępstw nieujawnionych. Nieujawnionych, czyli jakich? Nieujawnionych wobec kogo? Na pewno nie są to sprawy wykryte. Ale czy chodzi tylko o takie sprawy, których przebiegu nikt poza sprawcą (i ewentualnie ofiarą) nie zna? Ba, do pomyślenia jest nawet sytuacja, kiedy i sprawca nie wie, że popełnił przestępstwo. A co ze sprawami z błędną kwalifikacją prawną? Co ze sprawami, które nie są prowadzone z powodów politycznych lub obyczajowych, a wszyscy o nich wiedzą? Czy to są przestępstwa nieujawnione czy tylko niewykryte? Wreszcie co ze sprawami, gdzie sprawca jest ustalony (choćby w wyniku działań operacyjnych), ale z braku wystarczających „mocnych” dowodów nie postawiono mu zarzutów? Jest w ciemnej liczbie? Na jak długo? Uważam, że nie ma potrzeby wprowadzenia ścisłej definicji ciemnej liczby przestępstw. Przyjmuję, że należą do niej wszystkie te przestępstwa, które z różnych powodów pozostają nieujawnione, tj. sprawy, których nikt organom ścigania nie zgłosił. Może ona też zawierać przestępstwa ze szczególnych względów niewykryte. Dzieje się tak ze względu na skomplikowany charakter sprawy i relacji pomiędzy sprawcą i ofiarą, kwalifikowanie spraw w taki sposób, aby łatwiej udowodnić przed sądem „coś mniej” niż ryzykować uniewinnienie za „coś więcej”. Dotyczy to więc spraw, gdzie z różnych powodów postępowanie karne nie jest prowadzone. Sprawa ujawniona – kto musi się dowiedzieć o zdarzeniu, aby zagadka kryminalna została rozwiązana? Sprawa wykryta – łatwo powiedzieć. Czy skoro za zbrodnię nikt nie został ukarany, to znaczy, że była doskonała? Dla mnie żadne przestępstwo niewykryte nie jest przestępstwem doskonałym. Bo są takie sprawy, które, choć oficjalnie umorzone, mają ustalonego sprawcę. Faktycznie są więc wykryte, ale z różnych powodów, np. procesowych, nie doszło do skazania. Albo doszło do skazania za inne przestępstwo. Albo sprawca już nie żyje. Albo przebywa w szpitalu psychiatrycznym w związku z innym postępowaniem. Żadna zbrodnia nie jest doskonałą zbrodnią, bo zawsze można coś zrobić, by przywrócić ład w funkcjonowaniu świata po popełnionym czynie. Inna rzecz, że czasami tych działań w sprawach brakuje. Sprawca zbrodni nigdy, do końca swojego życia, nie może mieć pewności, czy jego zbrodnia wyjdzie na jaw, czy też nie. Są też sprawy, kiedy prawda wychodzi na światło dzienne już po śmierci sprawcy. Pomimo tego, że nie da się już go ukarać, działania wykrywcze mają duży sens dla ofiar i ich rodzin. O wielu sprawach, także historycznych lub mitycznych, jak choćby zabójstwo Abla przez Kaina, czy zbrodniach dokonanych przez tzw. Kubę Rozpruwacza –- nie możemy powiedzieć, że były zbrodniami idealnymi. Wszak analizowane są do dzisiaj. I nigdy nie mamy pewności, co rozegrało się w czasach, kiedy ich dokonano, kto wiedział o czynie i co z tą wiedzą zrobił. Celem tej książki jest więc upowszechnienie wiedzy na temat interesujących, nietypowych, wykrytych, a może rozwiązanych przez szczęśliwy zbieg okoliczności spraw kryminalnych, promowanie badań interdyscyplinarnych na miejscu zdarzenia oraz przesłanie, że zbrodnia doskonała nie istnieje. Joanna Stojer-Polańska źródło opisu: Helion źródło okładki: Helion