Od schyłku średniowiecza stosunki między Polską ajej wschodnimi sąsiadami nabierały coraz większego znaczenia. Szczególnie poUnii Lubelskiej (1569r.) widać coraz większy wpływ języka i kultury polskiej nawschodnie obszary państwa. Na ziemie te napływali Polacy, a miejscowa szlachtaruska polonizowała się i przyjmowała katolicyzm. Zaczęła się także zbrojnakonfrontacja z państwem moskiewskim oraz wojny kozackie. W XX wieku rewolucjabolszewicka zaczęła likwidację kresowej elity polskiej, a później takżepolskiego chłopstwa, opierającego się sowietyzacji. Natomiast w II RP na Kresach południowo-wschodnich zaczął sięrozwijać, oparty na darwinizmie społecznym, szowinistyczny nacjonalizmukraiński (partia OUN), a w latach II wojny światowej także UPA, którydoprowadził do ludobójstwa tamtejszej ludności polskiej. Po wojnie Polska utraciłaKresy, ale pamięć o ludobójstwie, jakiego tam dokonano, nadal stanowi problemmoralny i polityczny, zwłaszcza że na terenie państwa ukraińskiego rosną wpływyideologii OUN. Niestety, nie wszystkie siły polityczne w III RP właściwierozumieją tamtejszą sytuację, zamykając oczy na fakty nie do przyjęcia zpolskiego punktu widzenia, łącznie z postulatamiodebrania Polsce 19 powiatów. Jak pisze jeden z autorów, Grzegorz Mazur: "Po odzyskaniu niepodległości przez Ukrainę w 1991r. bardzo szybko pojawiły się na porządku dziennym w społeczeństwie tego nowo powstałego państwa problemy związane z tożsamością narodową, pamięcią historyczną i tradycjami. Ukraina, poza krótkotrwałymi epizodami, nie miała w swej przeszłości tradycji istnienia silnego państwa. [...] Sprawa sformułowania państwowej polityki historycznej w tej sytuacji stawała się rzeczą konieczną/ Oprócz owej polityki historycznej kwestią istotną było podjęcie badań nad sprawami, którymi do tej pory historycy nie mogli się zajmować Wyjątek stanowiła tutaj historiografia emigracyjna [...]. Na Zachodzie byli członkowie OUN, UPA i żołnierze 14 Dywizji SS Galizien, zajmujący często eksponowane stanowiska w strukturze społecznej, prowadzili działalność apologetyczną wobec Stepana Bandery i innych przywódców oraz całego ukraińskiego ruchu nacjonalistycznego. […] Za swego rodzaju symbol można uznać tutaj działalność Sławy Stećko, która po śmierci męża Jarosława Stećki stanęła w 1986r. na czele OUN na emigracji, ale już w 1992r. powróciła na Ukrainę, gdzie założyła odwołującą się do tradycji OUN partię Kongres Ukraińskich Nacjonalistów. Od 1997r. do śmierci w marcu 2003r. sprawowała mandat do Rady Najwyższej." Spis treści: 1. Bogumił Grott, Olgierd Grott - Słowo wstępne 2. Bogumiłł Grott - Dwa etapy zagłady Polaków i polskości na dalszych Kresach (1917-1938) 3. Bogumił Grott - Nacjonalizm ukraiński i jego funkcja w polityce polskiej 4. Lucyna Kulińska - Prometeizm jako wielkie nieporozumienie w polityce wewnętrznej II Rzeczypospolitej 5. Aneta Dawidowicz - Ludność kresowa w myśli politycznej Stronnictwa Narodowego (do 1939 roku) 6. Maciej Strutyński - Biskup Grzegorz Chomyszyn i kwestia polsko-ukraińskiego porozumienia w II Rzeczypospolitej 7. Maciej Strutyński - Koncepcja rozwiązywania problemu kresów południowo-wschodnich RP w ujęciu Jędrzeja Giertycha 8. Olgierd Grott - Szlachta zagrodowa jako czynnik w polityce repolonizacji na Kresach Wschodnich II RP 9. Rafał Łętocha - Spadkobierca Wielkiego Księstwa. Ziemie wschodnie w twórczości Józefa Mackiewicza 10. Renata Pomarańska - Obraz martyrologii Polaków w doświadczeniach osobistych i utworach autorów literatury kresowej 11. Bartosz Koziński - Problemy implementacyjne polityki etnicznej Rządu RP na Uchodźstwie w latach 1939-1947 12. Krzysztof Cebul - Polska emigracyjna myśl polityczna (1939-1956) w obliczu rozszerzania się sowieckich wpływów w Europie. Wybrane koncepcje 13. Grzegorz Mazur - Polska wobec renesansu skrajnie nacjonalistycznych tendencji na współczesnej Ukrainie. Zarys problemu 14. Czesław Partacz - Polska a członkostwo Ukrainy w UE i NATO 15. Andrzej Zapałowski - Wyzwania dla Polski związane z rywalizacją Niemiec i Rosji o wpływy na byłych Kresach Rzeczypospolitej 16. Małgorzata Stefanowicz - Polska i Rosja wobec swoich diaspor na Litwie w latach 1990-2004 17. Krzysztof Karczewski, Aleksander Dugin – teoretyk imperializmu rosyjskiego w dobie postsowieckiej i kwestia suwerenności państwa polskiego 18. Biogramy autorów 19. Skorowidz osobowy 20. Summary źródło opisu: http://ksiegarnia.vb.com.pl/polska-i-jej-wschodni-sasiedzi źródło okładki: http://ksiegarnia.vb.com.pl/polska-i-jej-wschodni-sasiedzi