Zebrane w tym tomie artykuły stanowią pokłosie konferencji "Origines mundi, gentium et civitatum", która odbyła się w maju 2001 r. w miejscowości Tąpadło na przełęczy pod górą Ślężą. To urokliwie miejsce u stóp góry uznanej niegdyś za świętą i czczonej przez ludność całego Śląska stanowiło tło dla refleksji i dyskusji badaczy, którym przyszło zmierzyć się z problemem świadomości ludzi w sprawie początków świata (ale też - jak się okazało w trakcie debat - nierozerwalnie z nim związanych pytań o początki człowieka), ludów i innych wspólnot ludzkich oraz instytucji. *** Pod redakcją Stanisława Rosika i Przemysława Wiszewskiego *** Spis treści : St. Rosik, P. Wiszewski – Wprowadzenie L.A. Tyszkiewicz – Słowo na otwarcie sesji I. Origo mundi Jerzy Strzelczyk – rajskie początki i upadek człowieka w świadomości ludzi średniowiecza Anna Kulczycka – Leciejewiczowa – Głos w dyskusji Lech A. Tyszkiewicz – Głos w dyskusji Lech Leciejewicz – Głos w dyskusji Leszek Paweł Słupecki – Początek i koniec świata w mitologii nordyckiej Leszek Paweł Słupecki – Odpowiedzi na pytania Bogusław Gediga – Mitologia początków w sztuce situl Marek Cetwiński – Bal Irokezów. Kilka uwag o przenikaniu kultur i wierzeń Stanisław Rosik – W cieniu „śląskiego Olimpu”… Uwagi nad możliwością kosmicznej waloryzacji góry Ślęży w badaniach nad historią religii Lech Leciejewicz – Głos w dyskusji Grzegorz Gołaś – Sakralny charakter góry w fenomenologii religii. Głos w dyskusji Marek Cetwiński – Głos w dyskusji Lech A. Tyszkiewicz – Głos w dyskusji II. Origines Pentium Lech A. Tyszkiewicz – Origo gentis Hunnorum Aleksander Paroń – Zagadnienie origines Pentium w dworskiej w historiografii bizantyjskiej. Głos w dyskusji Mariusz Pandura – Origo Gepidarum Lesław Spychała – „Qui… Ungros Agarenos mutant, longa via errant”. W kwestii średniowiecznych poglądów na origo Hungarorum Władysław Duczko – Stara Uppsala a szwedzkie origo gentil Mariusz Rosik – Początki Izraela. Biblia i archeologia a zasiedlaniu Kanaanu Andzrej Pleszczyński – „Fetyszyzm początków” w ideologii władzy czeskiego średniowiecza III. Origines civitatum Lucyna Harc – Dziejopisarskie przekazy na temat początków Wrocławia w ocenie S.B. Klosego Wojciech Mrozowicz – Z dyskusji nad początkami klasztorów w średniowiecznej historiografii śląskiej Przemysław Wiszewski – Zakonnicy i dworzanie – tradycje fundacji klasztorów w średniowiecznym dziejopisarstwie śląskim XIII-XVw.