Na Hawajach, w najmłodszym stanie USA (przyłączony w 1959 r.) panuje multikulturowość – istny miks spuścizny ludów Polinezji, obyczajów imigrantów z Azji i wpływów amerykańskich. Najważniejszą częścią kultury Hawajów jest jednak surfing (więcej w artykule "Hawaje z krwi i kości"). Poskramianie najwyższych fal na świecie, które zwykliśmy uważać za jeden ze sportów ekstremalnych, to dla rdzennej ludności wysp coś znacznie więcej – wielowiekowe dziedzictwo, namacalny łącznik z królewską przeszłością, element etniczno-kulturowej tożsamości, do którego warto się odwoływać i który ma swoją wartość. Dziś, w czasach globalizacji, jest ono „na fali” bardziej niż kiedykolwiek. We francuskiej Bretanii kobiety zaczęły nosić wspaniałe coiffe, czyli tradycyjne stroje. Misterne nakrycia głowy są symbolem dumy, poszanowania zwyczajów, świadomości swojego pochodzenia. W latach 50. zostały zarzucone jako wstydliwy przeżytek. Dziś młode dziewczyny dostrzegają sens w kultywowaniu tej bretońskiej tradycji (artykuł "Koronkowe dziedzictwo") i poświęcają jej swój czas. Podobne procesy możemy zaobserwować na własnym podwórku. Na przykład w projektowaniu strojów modne stało się czerpanie ze wzorów góralskich czy kaszubskich, a gotowanie polskich potraw z lokalnych produktów jest w dobrym tonie. Bo dobrze jest mieć świadomość korzeni, a właściwie odczytana tradycja może nas tylko wzbogacić - Martyna Wojciechowska. W numerze:EDYTORIAL OBLICZA ZIEMI SKANER Kudzu, Smugi kondensacji, Morświny, Rozmowa o hipotermii POLSKA MUROWANA Katedra w Pelplinie HAWAJE Ten archipelag jest znany z wulkanów, gigantycznych fal oraz... surfingu. Dla tubylców ślizganie się po falach oceanu stanowi coś więcej niż sport. Jest ważnym elementem tutejszej kultury. (Tekst John Lancaster, zdjęcia Paul Nicklen) MASKI WETERANÓW Już weterani I wojny światowej, pozornie cali i zdrowi, cierpieli na dziwne przypadłości. Ale dopiero badania żołnierzy z Iraku i Afganistanu wykazały, że wybuchy dewastują mózg. W walce z jego dysfunkcjami pomaga... terapia artystyczna. (Tekst Caroline Alexander, zdjęcia Lynn Johnson) BONOBO Te małpy człekokształtne znane są z trybu życia przesyconego seksem. Swoje społeczne cele osiągają raczej na drodze cielesnych kontaktów niż przemocy. Dlaczego tak się dzieje, dlaczego różnią się tym od swych najbliższych kuzynów szympansów i czy badania nad nimi powiedzą coś o nas samych? (Tekst David Quammen, zdjęcia Christian Ziegler) BRETONKI Fantazyjne nakrycia głowy, którymi szczyciły się mieszkanki bretońskich wsi, kilka dekad temu zaczęły uchodzić za żenujące. Dziś stają się symbolem tożsamości. (Tekst Amanda Fiegl, zdjęcia Charles Fréger) GRAN PARADISO Ten alpejski park narodowy był wcześniej łowieckim rezerwatem króla Włoch. Dziś jest ostoją koziorożców, skrawkiem dzikiej przyrody w ludnym i zurbanizowanym kraju. (Tekst Jeremy Berlin, zdjęcia Stefano Unterthiner) ROZTOCZE Te drapieżniki wyposażone w cały arsenał tnących i kłujących broni są mikroskopijne. Żyją w niszach najdziwniejszych miejsc na ciałach większych od nich żywych stworzeń. I wciąż znamy tylko wycinek bogactwa ich gatunków. (Tekst Robb Dunn, zdjęcia Martin Oeggerli) WODNY ŚWIAT (Tylko w Klubie Prenumeratora) Floryda otrzyma rachunek za globalne koszty zmian klimatu. Czy uda się uratować Miami? (Tekst Laura Parker, zdjęcia George Steinmetz) źródło opisu: http://www.national-geographic.pl/ źródło okładki: http://www.national-geographic.pl/