Samuel Beckett jest w tej książce postacią centralną, ale nie jedyną. Jego dramaty, utwory prozą i poezja pozwalają zrozumieć, że pytania, które w języku własnej twórczości, trudnym do przełożenia na inny „zewnętrzny” język, stawia pisarz, są centralnymi kwestiami podejmowanymi przez najwybitniejszych myślicieli nowoczesności. Tak właśnie powstał pomysł, ażeby potraktować autora Molloya jako jednego z najważniejszych uczestników modernistycznej debaty o możliwościach istnienia, statusie i kształcie podmiotu, jednostkowej świadomości, która próbuje odnaleźć własne miejsce w świecie radykalnej alienacji – w rzeczywistości, w której sztuka stała się ostatnim sposobem na odzyskanie utraconego czasu i doświadczenia. Bardziej więc niż ściśle literaturoznawcze analizy autora zajmowało śledzenie przemian form podmiotowości i praca analityczna polegająca na ich konceptualizacji; bardziej niż uniwersalizm problemów wielorakie napięcia, jakie rodzą się w wyniku starcia świadomości i świata, które składałyby się na historię zmagania się nowoczesnego podmiotu z tym, co negatywne: śmiercią, nicością, nieobecnością sensu i pozorem życia. Utwory Becketta, układające się w nadzwyczaj spójny projekt literatury jako formy myślenia, im bardziej pozostają – by sparafrazować słynną maksymę Paula Klee – „nieuchwytne we własnej immanencji”, tym bardziej domagają się lektury, która – jak się wydaje – nie może mieć końca. Książka ta jest próbą sprostania wyzwaniu, jakim jest egzystencjalny, artystyczny i filozoficzny projekt autora Nienazywalnego. SPIS TREŚCI PRZEDMOWA WPROWADZENIE. BECKETT – LITERATURA KRYTYCZNA Podmiot jako rozdarcie Doświadczenie metafizyczne Retoryka niemożliwości Podmiot słuchający I. Kartezjańskie demony 1. Świadomość w (o)błędzie Konieczność patrzenia, konieczność mówienia Widzieć się Iluzja autonomii Imperatyw opowiadania Kontemplacja pustki 2. Inwencja czasu, pułapka świadomości Choroba Czasu Bolesne przyzwyczajenie Subiektywność i fałsz Asystować własnej nieobecności II. Głos, samotność, śmierć Wprowadzenie 1. Fantazmaty neutralności Język neutralny Solipsyzm i autonomia narracji Zasada oczekiwania Fascynacja i dobrowolna śmierć podmiotu Odmienność nocy 2. Wola myślenia i „upadek w czas” Konieczność „zamilknięcia” Szaleństwo wyjścia Czas, lęk i mowa 3. Uporczywy ślad we wnętrzu ciszy Głos i nie-mowa Śmiercionośne początki Świadomość i „zagłada głosu” Ontologia dźwięku Scena życia, scena świadomości 4. Między bezimiennym a nienazywalnym Podmiot, który znika Gest śmierci Uwięzienie w języku Il faut continuer III. Długie godziny ciemności. Podmiot w stanie kryzysu Wprowadzenie 1. Wobec zdarzenia Geneza zdarzenia. Między powtórzeniem a różnicą Język – bezcielesna materialność Zdarzenie absolutne, zdarzenie niemożliwe 2. Śmiech i niewyrażalne Rzeczywistość Ust Śmiech i śmierć Poza obecnością Iluminacja twarzy Wybuch poematu Synkopa czasu Nicość i gra Teologia odwrócona 3. Cierpienie jako obiektywność Obłędny moment Mowa cierpienia IV. Marzenie o stabilności 1. Poezja nieobecności Sens jako baśń Miejsce wyobraźni Poza władzą wzroku, czyli obecność nieobecności W rytmie śmierci 2. Istnienie jako korekta Realne – między jasnością i ciemnością Kryzys przedstawienia – od intencji do pracy opisywania Nieruchomo jako Neutrum Dźwięk, który ma nadejść „JAK TO POWIEDZIEĆ?” BIBLIOGRAFIA INDEKS RZECZOWY INDEKS NAZWISK SUMMARY źródło opisu: Nota wydawcy