Gnoza, jako swoisty fenomen religijny, w swej klasycznej źródłowo najlepiej poświadczonej postaci pojawia się w II i III wieku po Chr. Zaraz też staje się poważnym problemem dla młodego wówczas Kościoła, problemem tak religijnym jak i teologicznym, a w swej doktrynalnej postaci (gnostycyzm) urasta do poważnego oponenta, w znacznym stopniu wpływając na rozwój nauki kościelnej. Gnoza - "osiągnięcie zbawienia dzięki wiedzy i poznaniu siebie” - oto zagadnienie, które kiedyś poruszało umysły i wyobraźnię członków pseudochrześcijańskich sekt i wielkich odstępców: Bazylidesa, Walentyna czy Marcjona. Po odkryciu oryginalnych tekstów gnostyckich z Nag Hammadi problem tyn intensywniej rozpatrywany jest przez badaczy przedmiotu. Holenderski uczony Gilles Quispel (urodzony w 1916 r.) jest profesorem historii pierwotnego Kościoła na uniwersytecie w Utrechcie, wykłada też na uniwersytecie w Louvain. Należy do najwybitniejszych badaczy gnozy. Książka "Gnoza" jest zbiorem wykładów, jakie wygłosił w 1951 r. w Instytucie Carla Gustava Junga w Zurychu. Wykłady te stanowią popularne, lecz i bardzo oryginalne wprowadzenie w problematykę gnostycyzmu. Doskonała znajomość przedmiotu i zastosowanie metody fenomenologicznej sprawiły, że książka Quispela zdobyła na Zachodzie znaczny rozgłos. SPIS TREŚCI: Od wydawcy polskiego Wprowadzenie. Na tropach tajemnej wiedzy (Wincenty Myszor) Gnoza jako religia światowa. Znaczenie gnozy dla świata starożytnego Przedmowa Przedmowa do drugiego wydania I. Znaczenie nowego odkrycia II. Wyjątki z Apokryfu Jana III. Gnoza, neoplatonizm, chrześcijaństwo IV. Podstawy gnozy V. Szymon i Helena VI. Walentyn VII. Mit walentyniański Zakończenie Dodatek: Wybór tekstów gnostyckich Wybór tekstów patrystycznych o gnostykach i fałszywej gnozie Bibliografia do wydania polskiego Indeks autorów tekstów i poglądów Indeks tekstów Indeks rzeczowy źródło opisu: IW PAX , 1988 źródło okładki: zdjęcie autorskie