Nieraz brakuje nam słów, by opisać to, co czujemy. A czasem po prostu wolimy zachować uczucia dla siebie. Jakie znacie emocje? To tylko pozornie proste pytanie. Spróbujcie wypisać wszystkie nazwy emocji, stanów emocjonalnych, uczuć, jakie przychodzą wam do głowy. Ile wyszło? Kilka, kilkanaście, a może kilkadziesiąt? Psychologowie wskazują kilka podstawowych emocji. Nie są zgodni co do ich liczby – na przykład Carroll Izard wylicza 10, Robert Plutchik – 8. Ten drugi wymienia: radość, oczekiwanie, gniew, wstręt, smutek, zaskoczenie, strach, akceptację. Czy znalazły się na waszych listach? Jednak emocje podstawowe to dopiero początek. Bo przecież nasz język pozwala nazwać różne ich odcienie, mieszanki i natężenia. Zatem jeszcze: przerażenie, wściekłość, zazdrość, nie wspominając o Schadenfreude. Całe mnóstwo emocji i odczuć. Większość znamy z własnego doświadczenia. Radości doświadczamy na przykład, gdy spotykamy bliską osobę, której dawno nie widzieliśmy. Wstręt – w moim przypadku w dzieciństwie wywoływała go (niezawodnie) zupa mleczna. A zawiść... z pewnością przepełnia autora wypowiedzi: „Sąsiad zmienił auto, a ja wciąż jeżdżę tym starym rzęchem!”. Mówienie o emocjach to trudna sztuka. Nieraz brakuje nam słów na opisanie tego, co czujemy. Bo jak złożone stany wewnętrzne przełożyć na proste, jasne słowa? Poeci potrafią przelewać uczucia na papier, a co zostaje nie-poetom? Gimnastykujemy się i męczymy, by wyrazić niewyrażalne, godząc się na ryzyko, że nie zostaniemy właściwie zrozumiani. Amerykańska aktorka Eden Sher postanowiła pomóc osobom, którym brakuje słów, by wyrazić to, co czują. Stworzony przez nią Emosłownik zawiera nieistniejące wyrazy, które nazywają istniejące odczucia. Wymienia na przykład winowersję, czyli poczucie winy wynikające z braku chęci robienia czegokolwiek i widzenia się z kimkolwiek, albo nitkowaniość, czyli swoistą przyjemność związaną z doświadczeniem bólu podczas nitkowania zębów. Zasoby Emosłownika wciąż się powiększają, każdy może wprowadzić do niego nowe słowo. Niektóre języki posiadają określenia uczuć doskonale zrozumiałe w danej kulturze, za to nieprzekładalne na inne języki. I tak turyście trudno w pełni zrozumieć, co oznacza duńskie hygge – to sztuka tworzenia przytulnej domowej atmosfery, poczucia braterstwa, wspólnoty, intymności. A walijskie hiraeth? To tęsknota za ojczyzną, domem, z domieszką smutku, żalu, nostalgii. Choć czujemy, że wiemy, co kryje się pod tymi słowami, w języku polskim brakuje określeń, które znaczyłyby dokładnie to samo. A w pełni rozumieją je pewnie tylko Duńczycy i Walijczycy z krwi i kości. Czasem nie potrafimy przełożyć odczuć na słowa, a nieraz po prostu wolimy zachować je dla siebie, przemilczeć. Gdy powiemy za dużo, ogarnia nas zawstydzenie. Podobnie jak wtedy, gdy ktoś wyrazi uczucia wobec nas. Proste „Lubię cię” może wywołać nasze zażenowanie, speszenie, onieśmielenie. I tak coraz mniej mówimy o emocjach. Podobnie jak bohaterowie ostatniego filmu Spike’a Jonze’a – „Ona”. Ludzie żyjący w filmowym świecie nie chcą i nie muszą już wyrażać tego, co czują – robią to za nich inni. Theodore Twombly, główny bohater filmu, pracuje w firmie świadczącej takie usługi. Codziennie pisze dziesiątki listów w imieniu zleceniodawców. Niczym ghost writer pięknymi i poruszającymi słowami wyraża myśli i uczucia swoich klientów. Pisze listy od dzieci do rodziców, od żon do mężów – ludzi zupełnie mu obcych. A mimo to ma problemy z wyrażaniem tego, co sam czuje. Choć Jonze pokazał świat z niedalekiej przyszłości, mam wrażenie, że wcale nie różni się tak bardzo od aktualnej rzeczywistości. źródło opisu: http://www.charaktery.eu/charaktery/2014/04/wstepniak/