Od wieków postać Hypatii z Aleksandrii - neoplatońskiej filozofki i matematyczki, naznaczoną dramatycznością jej śmierci, którą poniosła z rąk motłochu aleksandryjskiego w 415 roku po Chr., oplata literacka legenda. Jako symbol cywilizacji, która bezpowrotnie przeminęła pod naporem chrześcijaństwa, jako poganka - męczennica, niewinna ofiara ostatniej walki o ocalenie doskonałego świata greckiej harmonii i głębi, nieskrępowanej myśli i naturalnego rozumu przed dogmatami nowej religii, zawsze piękna i młoda, funkcjonowała Hypatia od czasów Oświecenia, od Woltera i historyka E. Gibbona do współczesnego feminizmu. Maria Dzielska ukazuje nam w swojej książce różne wersje tej legendy zbudowanej na ideologicznych tendencjach, modach i upodobaniach jej autorów, po to, by uwydatnić kontrast między obrazem ukształtowaniem przez legendę a historycznym pierwowzorem. Książka ta, wydana po raz pierwszy w Krakowie w 1993, a USA w 1995 przez Harvard University Press, została przetłumaczona na 8 języków obcych i uznana za najlepszą książkę historyczną roku 1995 przez American History Book Club. Spis treści Wykaz skrótów Wprowadzenie Rozdział I. Hypatia w literackiej legendzie Tradycja nowożytna U źródeł tradycji literackiej Rozdział II. Hypatia i jej krąg intelektualny Uczniowie Drogi poznania Rozdział III. Życie i śmierć Córka Teona w środowisku aleksandryjskim Okoliczności śmierci Wnioski końcowe Przypisy Bibliografia (od 1860) Summary Indeks nazwisk